Ανάκαμψη!

Η σύντροφός μου απέναντι με τον υπολογιστή της μεταφράζει ένα ελληνικό κείμενο.
Ανάκαμψη! Ψιθύρισε. Και έψαχνε για την κατάλληλη αγγλική λέξη.
Για τι είδους ανάκαμψη εννοείς; τη ρώτησα.
Ανάκαμψη οικονομική και πολιτική, μου απάντησε. Έτσι γράφει το κείμενο.

Κοίταξα έξω από το παράθυρο στα αραιά σύννεφα, φευγαλέα σχέδια στο γαλάζιο του ουρανού και είδα την εικόνα που αντανακλούσε επάνω τους η πλειονότητα της δυτικής κοινωνίας.
Ο σκυμμένος προσκυνητής, ο ραγιάς, ο παραπλανημένος και ανημέρωτος πολίτης, αυτός που έχει αποποιηθεί το μεγαλείο και την εσωτερική δύναμη του Είναι του για ένα νούμερο της μάζας. Που δεν πιστεύει και δεν τολμάει να διεκδικήσει τα δικαιώματά του. Που έχει εκχωρήσει τη δύναμή του. Που έχει αποποιηθεί το μεγαλείο του Είναι του. Που έρπει, που σύρεται για να του δοθούν τα ψίχουλα από το πλούσιο τραπέζι των κυρίων του. Ο «σκυφτομετάνης». Ο κακομοιριασμένος με τη γκρίνια για τη μιζέρια του, αλλά όχι την τόλμη της μετακίνησης, της αλλαγής. Που έχει απαλλοτριώσει το Εγώ του για ένα τίτλο, για μια διάκριση. Που δυσπνοεί μέσα στη διαστροφή της κοινωνίας, σ’ αυτή που ζει. Αυτή που παράγει και συντηρεί η ακρωτηριασμένη παιδεία.
Αυτός ο ξεγελασμένος δούλος, που παραδόθηκε στην εξωτερική δύναμη της εξουσίας. Μιας δύναμης που στέκεται σε ξυλοπόδαρα, γιατί πίσω από αυτήν δεν υφίσταται ηθικό έρεισμα, ή φυσικό δίκαιο. Γιατί στην «εξουσία» δεν υπάρχει ή πνευματική ισχύς, η μόνο ισχύς, που ανατρέπει τα φαινομενικά σταθερά, που εξομαλύνει τα θεωρούμενα ανυπέρβλητα εμπόδια, που αποσύρει με ανέλπιστο τρόπο το βάθρο στήριξης των καθεστώτων αδικίας.
Γι’ αυτού την ανάκαμψη οραματίστηκα. Του λοβοτομημένου δυτικού. Του ανθρώπου που δεν θυμάται την ώρα της ψήφου. Όπως έχει ξεχάσει, πια, πως ο εγκέφαλός του διαθέτει και δεξιό ημισφαίριο. Ο γελοίος χειριστής ενός άριστου υπολογιστή, τον οποίον χρησιμοποιεί μόνο για πράξεις μιας αριθμομηχανής.

Εκείνη τη στιγμή ήρθαν οι νέες ειδήσεις από τη Λιβύη, την Αίγυπτο, το Μπαχρέϊν.
Να! το παράδειγμα της ανάκαμψης, που οραματίστηκα.
Πόνος και ελπίδα.
Εκεί οι άνθρωποι αποφάσισαν να απλώσουν το στήθος τους για να αναπνεύσουν Ελευθερία. Και θα αναπνεύσουν! Μόνο, που αυτά τα στήθη θα ματώνουν - για πόσο, άραγε, ακόμα καιρό - από τις σφαίρες της ντόπιας Εξουσίας και από την υποκρισία των ισχυρών.
Όσοι έχετε παραμείνει Άνθρωποι, ανακάμψτε, ορθωθείτε, κινηθείτε, θυμώστε και τολμήστε.
Ή προσευχηθείτε!

"Ελπιδοχώρι" σε δυο συνέχειες

Είχε αναγγελθεί: τον Οκτώβριο στο Ελπιδοχώρι σεμινάριο μιας εβδομάδας.

Εκείνες τις μέρες η Αργολίδα ήταν μέσα στο νερό της βροχής.

Ήταν βράδυ Παρασκευής. Η πολλή δουλειά είχε γίνει. Εκείνη την ώρα συγκεντρωμένοι στον ευρύ χώρο του εστιατορίου μετά το φαγητό, γινόταν η συζήτηση για τρόπους θέρμανσης εσωτερικών χώρων με αποφυγή απωλειών ενέργειας.

Όλο το σεμινάριο, τότε, ήταν ευκαιρία συνάντησης ιδεών, γνώσεων, διαφορών από γενιά σε γενιά, τύπων φυσικής δόμησης, εθελοντισμού, κεφιού, συζητήσεων με προεκτάσεις.

Και όλα αυτά με πολλή λάσπη. Λάσπη σκέτη απ’ τη βροχή, λάσπη με άμμο, λάσπη με άχυρο. Λάσπη στα πόδια, στα χέρια, στα ρούχα, στους τοίχους.

Οι εργαζόμενοι δεν την «πετούσαν»∙ τη δούλευαν και έπλαθαν, δημιουργούσαν. Τη λάσπη την πετάνε οι άλλοι στην κοινωνία των επωνύμων.

Δεν αποκλείω, ότι μπορεί και κάποιοι από τους διάφορους επισκέπτες με την πολλών ειδών περιέργεια, να επιχείρησαν να την πετάξουν στα μούτρα των πρωτεργατών.

Ήταν, τότε, ένα σεμινάριο που από την πλευρά των νέων έτεινε στην απαξίωση του συστήματος συναλλαγών και στην καταδίκη της συμφεροντολογικής και φίλαυτης νοοτροπίας που κυριαρχεί στην κοινωνία. Απ’ τη άλλη πλευρά ήταν παρόν και το οικονομικό συμφέρον. Ο ανυστερόβουλος εθελοντισμός εδώ και υπολογισμός του προσωπικού κέρδους εκεί.

Συνυπήρχαν και συνεργάζονταν οι εκπρόσωποι των διαφόρων κινημάτων οικολογικής αντίληψης. Τα παραδείγματα παρόντα για όποιον κρατούσε ανοιχτά τα μάτια.

Η επεξεργασία της ύλης και - για πολλούς - η ανακάλυψη των ιδιοτήτων της, η αντοχή και η συμπεριφορά της στις διάφορες καιρικές συνθήκες.

Δούλευαν τη μια στον τοίχο του κομπ, την άλλη απλώνοντας το επίχρισμα στο αχυρόσπιτο. Χαλαρά, ευχάριστα, αλλά με κίνητρο τη δημιουργία. Ζύμωναν τη λάσπη με τα πόδια στο ρυθμό του ρόκ, ή του θρακιώτικου χορού. Παντού, βέβαια, η παρουσία του αρχιτέκτονα, ο οποίος προγραμμάτιζε, εξηγούσε, μεθόδευε, παρακινούσε και το βράδυ δίδασκε. Στο κλείσιμο της εβδομάδας εργασίας άκουσα να τον φωνάζουν δάσκαλο. Πιο πριν μέσα στη δουλειά τον φώναζαν Βασίλη. Για τους εθελοντές εργαζόμενους ήταν και ο Βασίλης και ο Δάσκαλος.

Και ανάμεσα σε όλα τα χτίσματα και σε όλους τους χτίστες ο σεβασμός στη φύση.

Δούλευαν ευχαριστημένοι που μάθαιναν. Δούλευε ο καθένας σύμφωνα με τη δική του πρωτοβουλία, ανάλογα με τη δική του αντοχή, ή τα δικά του κέφια της στιγμής.

Ο Βασίλης συντόνιζε, αλλά δεν καταλάβαινες ότι είχες ακόμα μια εξουσία του ενός δυνάστη πάνω από το κεφάλι σου.

Το Σάββατο, σαν η εργασία είχε προχωρήσει, έβαλαν οι νέοι το θέμα της συνέχισης της εκπαίδευσής τους και της εθελοντικής, πάλι, επανάληψης της εργασίας τους, όπου θα χρειαζόταν. Και ετοιμαζόταν για τη Σαμοθράκη για το σπίτι του Θεοδόση.

Δυο όρους βάλανε: ο πρώτος το δικαίωμα στον κάθε άνθρωπο να αποκτήσει το σπίτι του. Και δεύτερος όρος, ο εθελοντισμός και όχι η ανίερη συναλλαγή της κοινωνίας: τι μου δίνεις, να σου δώσω;

Κι όμως ήταν φανερή η ανάγκη κάποιος να θυμίσει, πως, αν και το δικαίωμα απόκτησης στέγης είναι προφανές, εντούτοις και το άχυρο, και τα καδρόνια και αυτή, ακόμα, η λάσπη είχαν κοστίσει σαν πρώτες ύλες και τα καρφιά και τα μονωτικά υλικά∙ και ότι χρειάστηκαν χρήματα για να αγοραστούν.

Ο εθελοντισμός ήταν από κει και πέρα, στην κατασκευή. Σημαντικό μάθημα κι αυτό.

Είχε πει την Παρασκευή το βράδυ ο αρχιτέκτονας: είναι «ύβρις» το να πιστεύει ο άνθρωπος, πως μπορεί να αλλάξει το κλίμα του πλανήτη. Και χάρηκα που διαλέχτηκε αυτή η αρχαιοελληνική λέξη, η οποία με τη δύναμή της απέδιδε τόσο χαρακτηριστικά την αλαζονική έπαρση των ανθρώπων. Εκείνων που, καθώς έρπουν στο σκοτάδι της αγνωσίας, φαντάζονται πως κοντεύουν να εξισωθούν με το Δημιουργό του κόσμου, αν, εξάλλου, έχουν διατηρήσει την πίστη τους προς κάποια υπέρτατη δημιουργική Δύναμη.

Και σαν σκοτείνιαζε κάποιοι απομονώνονταν με τον έρωτά τους∙ είτε με την αγαπημένη τους ψυχή, είτε με την αγάπη της ψυχής τους. Άλλοι με τον εαυτό τους μέσα στη φύση και άλλοι σε μικρές παρέες σχολίαζαν τα καθημερινά.

Από κάπου ακούγονταν πνιχτές κουβεντούλες και από κάπου νότες φλάουτου.

Αυτά πριν από κάποιους μήνες.

Δεν ξέρω τι έμεινε στον καθένα, από όσους συμμετείχαν τότε στο χτίσιμο. Τα ξαναθυμήθηκα χθες στο φύτεμα των δέντρων στο ίδιο κτήμα. Από το πρωί ως τις τρεις προετοιμάζαμε τους λάκκους για τα δέντρα. Από τις τρεις και μετά, καθώς άρχισε αστρολογικά η νέα μέρα με την καθοδική σελήνη, ώσπου έδυσε ο ήλιος φυτεύαμε. Με τα παρασκευάσματα της ομοιοδυναμικής για ράντισμα και βάφτισμα των ριζών, το προσεχτικό βάθος στο φυτό, ώστε η «καρδιά» του να μη χαθεί μέσα στο χώμα, με το κομπόστ, με το νερό και με τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία από κατάλληλα πετρώματα. Είχαμε τον Μάριο για τις κατάλληλες οδηγίες και την ενημέρωσή μας για τις λεπτομέρειες του φυτέματος, του κλαδέματος, της φροντίδας των ριζών. Είχαμε την προσευχή για το μέτρημα του χρόνου, το χιούμορ, το κέφι, το μαγειρεμένο φαγητό στο πεζούλι του μεγάλου πουρναριού, δίπλα στο εκκλησάκι. Τα δέντρα χαίρονταν μαζί μας.

Σκοτείνιαζε, πια, όταν αποχαιρετήσαμε την Ερατώ για τα σπίτια μας. Καθώς απομακρυνόμασταν το μάτι μας χαιρόταν την εικόνα των δέντρων, που στερεωμένα στις θέσεις τους άνοιγαν κατά τον ουρανό το σπειροειδή σχηματισμό τους και περίμεναν την επόμενη βροχή του.

όταν χάθηκε η ηθική αποτίμηση πράξεων και πραγμάτων από τους λίγους…..ξύπνησε η αυτοεπιγνωσιακή συνείδηση στους πολλούς

Συναντηθήκαμε την άλλη μέρα. Ήταν ακόμα σφιγμένες οι καρδιές, ιδίως των νεώτερων.

- Είδατε, πόση ενέργεια μας ρούφηξε, χθες, η απαρίθμηση των μαύρων πράξεων μιας μαύρης πλευράς της κοινωνίας που ξέχασε την έννοια της ηθικής αξίας; Οι ίδιοι μιλούν για μαύρη εργασία, μαύρη αγορά, μαύρο χρήμα, μαύρος χρυσός. Και παντού μεσολαβητές, μεσάζοντες, μεσίτες, commission. Πρώτοι και καλύτεροι οι μεσάζοντες μεταξύ ανθρώπου και Θεού, το θρησκευτικό ιερατείο. «Με το αζημίωτο»!

Διόδια για να ταξιδέψεις σε δρόμους ακατάλληλους και επικίνδυνους, διόδια και για να φτάσεις στον παράδεισο. Διαπλοκή συμφερόντων μεταξύ εταιριών, μεταξύ εξουσιών, μεταξύ ουρανού και γης.

Χαρακτηριστικά του καιρού της νεωτερικότητας η απληστία μαζί και η νωθρότητα. Η φιλοδοξία με την αλαζονεία∙ η τρέλα του μεγαλείου!

Πόση εσωτερική κενότητα και πόση ανασφάλεια κρύβεται πίσω από το προσωπείο του «επώνυμου»; Και πόση υποτίμηση της πνευματικής ουσίας του κάθε ανθρώπου, μέχρι άγνοια της ύπαρξής του, μέχρι εσκεμμένη φυλάκισή του στους κατασκότεινους χώρους του ατομικού ασυνείδητου.

Μετά από αυτά, πού το Πνεύμα, και πού η Ηθική; Πού η αποτίμηση της ηθικής αξίας πράξεων και πραγμάτων;

Ήμασταν καθισμένοι για ένα ζεστό ρόφημα στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Μπροστά μας στο φαρδύ παραλιακό πεζόδρομο πέρναγαν και πέρναγαν.

Ελάτε, τους είπα, να παρακολουθήσουμε τους περαστικούς και να επιχειρήσουμε διαισθητικά ψυχογραφήματα.

Το πείραμα μας πήρε αρκετή ώρα. Είχε και τη φαιδρή του νότα, είχε και το σφίξιμο στο στομάχι.

Στο τέλος κοιταζόμασταν, σα να ζήταγε ο καθένας να θρέψει την καρδιά του από την αισιόδοξη ματιά του άλλου.

Ο ένας που άντεχε να σπρώξει την απαισιοδοξία του παραπέρα είπε:

Αν είναι έτσι, αν δεν υπάρχει ηθικό υπόβαθρο σε αυτά και σε πόσα ακόμα παραδείγματα, που ξετυλίγονται μπροστά μας, τότε, τόσοι άνθρωποι μέσα σ’ αυτή την κοινωνία είναι σα να μη διαθέτουν καν πνεύμα.

Ναι, έτσι φαίνεται να είναι, συμφώνησα. Μάλιστα, κάποιοι πιστεύουν, ότι στην περίπτωση του ανθρώπου που ο Νους διαρκώς εναντιώνεται στο Λόγο του Πνεύματος, που όλο και πιο πολύ τον αγνοεί, μέχρι που στο τέλος σταματάει να τον ακούει, τότε μπορούμε να μιλούμε για αναχώρηση του Πνεύματος, δηλαδή εγκατάλειψη του οχήματος. Όπως ο οδηγός ενός αυτοκινήτου το εγκαταλείπει στην άκρη μιας λεωφόρου, όταν αυτό πλέον δεν υπακούει και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ταξιδιού. Θα ψάξει να βρει άλλο μέσο μετακίνησης προς τον προορισμό του.

Δηλαδή μένει μόνο το περίβλημα; Άδειο, χωρίς ψυχή; Ένας πρώην άνθρωπος να περπατάει στους δρόμους. Ένα ξόανο; Ένα Τοτέμ που εξακολουθούν κατά παράδοση να το θεωρούν κατοικία θεού; Ένα τίποτε;

Ήταν φανερή η απόγνωση στα πρόσωπα.

Και τότε, πώς ζουν;

Ζουν σαν να μην πρόκειται να πεθάνουν ποτέ, και πεθαίνουν σαν να μην έχουν ζήσει καθόλου. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν παρουσιάζει ζωή, αλλά ένα φαινόμενο ζωής. Κοιμάται και ξυπνάει, ντύνεται, τρώει και εργάζεται. Μπορεί και με ασυνήθιστη επιτυχία, αφού το μυαλό, χωρίς να περιορίζεται από αναστολές ηθικής τα καταφέρνει, ίσως, καλύτερα. Εξάλλου τον βοηθάει και ο Άρχοντας του Τίποτα, που έχει μεγάλη δύναμη, να προσφέρει τη φθαρτότητα και την παροδικότητα του «έχειν». Προσλαμβάνει στο «έχειν» του και απολύει ανθρώπους, που τους βλέπει άψυχους και τους συμπεριφέρεται ανάλογα. Ερωτεύεται με έγκριση του μυαλού του. Ποιου μυαλού; Ότι απόμεινε μετά από τη νέκρωση του δεξιού ημισφαιρίου. Μια ανάλογη κατάσταση, με το έγκλημα της παλιάς λοβοτομής, αλλά σε επίπεδο συνείδησης.

Φέρνει στον κόσμο παιδιά για να «έχει». Και τα χρησιμοποιεί κι αυτά σαν τα κτήματά του και εξασφαλίζει την υποταγή τους σ’ αυτόν – σεβασμό ονομάζει αυτή τη σχέση – δωροδοκώντας τα.

Και μόνο, όταν έρθει η ώρα διάλυσης αυτού του άδειου περιτυλίγματος μιας -- κάποτε - ψυχής, θα πετάξει για λίγο στον ουρανό φουσκωμένο από τον αέρα του «έχειν» του, ώσπου σε λίγο θα πάψει να υπάρχει∙ θα εξαφανιστεί – τσαφ - μπροστά στα ίδια του τα μάτια. Μόνο εκείνοι που έμειναν για λίγο να κοιτάζουν τον ουρανό, θα δουν να πέφτει στη γη ένα μικρό τσαλακωμένο ράκος από το μπαλόνι μιας ανθρώπινης ψευδαίσθησης.

Η παρέα δεν άντεχε άλλο. Κάποιες ζεστές σοκολάτες είχαν κρυώσει στα μισοάδεια φλιτζάνια.

Ο Δάσκαλός μου διαμαρτυρόταν μέσα μου έντονα για τη μαύρη τρύπα που είχε ανοιχτεί στο τραπέζι της συντροφιάς. Ο Δάσκαλος! Αυτός ο γίγαντας στο σώμα και στην καρδιά απαιτούσε τη διακοπή του μαθήματος της απαισιοδοξίας και της κατάθλιψης.

Θυμήθηκα τα λόγια του: «Θα βλέπετε όλους με τον ίδιο τρόπο, όπως έβλεπε όλους τους μαθητές του κι όλο τον κόσμο ο Πολύ Αγαπημένος. Δεν υπάρχει κατώτερος και δεν είστε ανώτεροι. Όλοι έχουν μέσα τους το Θείο σπινθήρα και το Φως που φωτίζει κάθε άνθρωπο ερχόμενο στον κόσμο. Ο Παν-συμπαντικός Λόγος οικεί μέσα στον καθένα, για να τον κάνει να αναπτύξει την αυτό-επιγνωσιακή του συνείδηση… Όσοι εισπνέουν Ζωή έχουν τα ίδια δικαιώματα… Δώστε τους την αγάπη σας. Δώστε την και στον κλέφτη και στον δίκαιο. Ο κλέφτης του σήμερα θα είναι άγιος αύριο… Δεν είστε σεις που θα αποφασίσετε. Δεν είναι κάτι δικό σας που δίνετε. Όσοι δεν τη θέλουν, δεν θα φταίτε εσείς, αν δεν ευεργετηθούν.

Ήταν καιρός.

Μια αντιστροφή της ροής της ενέργειας, ένα χαμόγελο και…

- ελάτε, δεν είμαστε εδώ, για να σχολιάζουμε και να ανακαλούμε μόνο τα κακώς έχοντα, γιατί, εξάλλου, με αυτό τον τρόπο τα τροφοδοτούμε με την ενέργειά μας, άσχετα, αν κάποτε πρέπει να τα παρατηρούμε, για να έχουμε επαφή με την πραγματικότητα της κοινωνίας μας. Βρισκόμαστε στον κόσμο των Δυάδων και για να εκτιμήσουμε τη δύναμη, την αρμονία και τη πληρότητα του Καλού, πρέπει να το δούμε μέσα στην κοινωνία σε αντιπαραβολή με το αντίθετο του. Αντίθετο και φαινομενικά ισοδύναμο.

Μέσα από αυτή την παρατήρηση των γεγονότων θα εκτιμήσουμε και τις δύσκολες συνθήκες μέσα από τις οποίες το Καλό αγωνίζεται να σταθεροποιηθεί.

Αυτές οι παρατηρήσεις είναι απαραίτητες προκειμένου να ενταχθούμε, ο καθένας με τον τρόπο του, στην πλευρά του Καλού, να το ενισχύουμε με τη σκέψη μας, με τον πόθο να το δούμε να απλώνεται και με την υγειά συμμετοχή μας στην καθημερινότητα.

Ελάτε, λοιπόν, να μετρήσουμε παραδείγματα κοινωνικής υγείας.

Δισταγμός…..Δυσκολία;

- Σιγάστε μέσα σας τον ήχο των τυμπάνων της ορχήστρας, που θορυβεί γύρω μας, για να ακούστε τη γλυκύτητα του φλάουτου των ευγενικών ψυχών.

Ο λόγος του Πνεύματος και η ζωή της Ψυχής δεν κάνουν θόρυβο, όσο τα παραδείγματα της σκοτεινής πλευράς. Έτσι, όμως, είναι και η Φύση. Κανένα θόρυβο δεν ακούτε όταν σκάει ο σπόρος, όταν την Άνοιξη βλασταίνει ένα μάτι στο κλαδί του δέντρου, ή όταν ανοίγει ένα μπουμπούκι της τριανταφυλλιάς. Κι όμως η Ομορφιά είναι παρούσα.

Μια αναπνοή και ένας – ένας άφησε την καρδιά του να ξεχειλίσει.

Γνώρισα τους ATENISTAS που συγκεντρώνουν ρούχα και ότι άλλο θα προστατέψει από το κρύο τους φτωχούς.

Κάτι ανάλογο η οργάνωση RETO για την ενίσχυση θεραπευτικής κοινότητας, που συγκεντρώνουν ότι μπορεί να είναι χρήσιμο και ενισχυτικό του έργου τους.

Σκέφτηκα την ελευθερία επικοινωνίας και έκφρασης στον κυβερνοχώρο. Τον πλούτο ιδεών και αισθημάτων που αναδύονται στα διάφορα blogs και στην κοινωνική δικτύωση του facebook.

Οι οικολόγοι, αλλά όχι αυτοί με τη μάσκα του πολιτικού.

Έμαθα για το κίνημα της απο-αστικοποίησης που ξαπλώνεται με την επιστροφή, ιδίως νέων ανθρώπων, στην επαρχία.

Οι αστικοί κήποι! Τις προηγούμενες μέρες παρακολουθούσα φροντίδες μια παρέας πολιτών σε ένα εγκαταλειμμένο αστικό κτήμα. Τη μια μέρα απομάκρυναν όλα τα «σκουπίδια» πολλών ετών. Τις επόμενες συγκεντρώθηκαν οι άνθρωποι αυτοί σε εργασίες κλαδέματος και γενικά περιποίησης των εγκαταλειμμένων δέντρων χαρίζοντας ομορφιά και ζωή στα δέντρα και στους ανθρώπους.

Είδατε πόσο θεαματική ήταν η συγκέντρωση συνέλευσης για την τύχη του χώρου του παλιού αεροδρομίου στο Ελληνικό και αισιόδοξα τα προτεινόμενα σχέδια (αστικός κήπος, περιβόλι, μποστάνι);

Μου αρέσει που συναντώ όλο και πιο πολλούς περιπατητές στον Υμηττό και σε άλλα μονοπάτια της Αττικής. Και χαιρετιόμαστε σαν φίλοι με διάθεση που δεν υπάρχει στα σκυθρωπά πρόσωπα στην πόλη.

Εγώ βλέπω αισιόδοξα την περιφρόνηση με την οποία αντιμετωπίζουν όλο και πιο πολλοί, ιδίως οι νέοι, την Εξουσία, πολιτική και θρησκευτική.

Γιατί, πρόσθεσε ο άλλος, μήπως δεν νοιώθουν απέχθεια και για την εξουσία του χρήματος, που είναι ο διαφθορέας των άλλων εξουσιών;

Μου αρέσουν τα συνθήματα στους τοίχους. Όλο και πιο έξυπνα, με χιούμορ. Όλο και πιο πολύ μιλούν για ελευθερία και για αντίσταση στην καταπίεση της εξουσίας.

Χαίρομαι τις καταλήψεις δημόσιων χώρων, πάρκων, πλατειών, όταν με εθελοντική συμμετοχή και συνεργασία εθελοντών ειδικευμένων διαμορφώνονται σιγά – σιγά σε πρακτικά χρήσιμους χώρους και αισθητικά ωραίους.

Τι θα λέγατε, πρόσθεσα κι εγώ για τις νέες μεθόδους καλλιέργειας της γης∙ βιολογική, βιο-δυναμική και ομοιοδυναμική, μέθοδος Φουκουόκα. Προσεγγίζουν τη Φύση σε πνεύμα συνεργασίας μαζί της με τον ανάλογο σεβασμό που της οφείλεται και με μία στάση αναγνώρισης της πνευματικής πραγματικότητας, που βρίσκεται πίσω από τις υλικές μορφές.

Αλήθεια, πρόσθεσε ένας άλλος. Πήγατε φέτος στην οικογιορτή στο πάρκο Τρίτση, να δείτε πόσοι άνθρωποι την επισκέφτηκαν, αγόρασαν προϊόντα και ενημερώθηκαν για τις νέες καλλιεργητικές μεθόδους και για συνταγές υγιούς μαγειρέματος;

Εγώ, πρόσθεσε μια φίλη μας παρακολούθησα σεμινάρια για τη φιλοσοφία και την πρακτική της permaculture και έμεινα ενθουσιασμένη από τη γρήγορη εξάπλωση τέτοιων ιδεών, αλλά και πρακτικών.

Εκεί - πήρε το λόγο ο πιο λιγομίλητος - δεν στηρίζονται οι πιο μακρόβιες οικοκοινότητες; Εγώ πολύ προβληματίζομαι να τις γνωρίσω, και ίσως να εγκατασταθώ σε κάποια οικοκοινότητα του εξωτερικού. Γιατί δεν υπάρχει, από όσο γνωρίζω, κάτι παρόμοιο στην Ελλάδα και σε μια συνάντηση ανθρώπων ανάλογου ενδιαφέροντος κατάλαβα, ότι έχουν μεταξύ τους πολλές διαφορές.

Είναι, πρόσθεσα, επειδή από ότι έχει αποδειχθεί στις μακροβιότερες, τουλάχιστον, κοινότητες του εξωτερικού, όπως η κοινότητα του Findhorn της Σκωτίας, στηρίζονται στην προϋπόθεση της αναγνώρισης ενός αόρατου πνευματικού κόσμου, που περιέχει τις αιτίες των εδώ φαινομένων. Στην Ελλάδα παρεξηγείται εύκολα η έννοια της πνευματικότητας. Συγχέεται με τη συμμετοχή κάποιου ατόπου σε διάφορα σεμινάρια. Αυτά μπορεί να αναφέρονται σε πνευματικά πράγματα, αλλά απλώς σαν γνώση χωρίς εφαρμογή στην καθημερινή πράξη. Οι Έλληνες δεν έχουν ακόμα ωριμάσει για να ζήσουν σε ένα συμμετοχικό και συνεργασιακό μοντέλο κοινότητας και δεν είναι, οι πιο πολλοί έτοιμοι να προχωρήσουν εύκολα σε «αλλαγές» στη ζωή τους. Είμαστε ακόμα στην πλειονότητα συντηρητικοί και αρκετά εγωκεντρικοί. Οικοκοινότητα σημαίνει ιδεαλισμό, αλλά με απόλυτη ελευθερία επιλογής του προσωπικού δρόμου, με σεβασμό της ιδιαιτερότητας του άλλου. Σημαίνει επίσης τήρηση κοινών αποδεκτών αρχών στην ποιότητα της εκπαίδευσης, στην υγειονομική φροντίδα, στις διοικητικές διαδικασίες, όπου θα αναγνωρίζεται η ισότιμη συμμετοχή του καθενός στις αποφάσεις, χωρίς την εξουσία του Ενός. Μπορεί να υπάρχουν συντονιστικοί ρόλοι, αλλά χωρίς αρχηγικές τάσεις, πράγμα δυσεύρετο στην Ελλάδα, όπου η αλήθεια της πνευματική ουσίας είναι υποτιμημένη. Παρόλα αυτά γίνονται κάποιες προσπάθειες, ακόμα στη φάση του πειράματος και για περιορισμένη χρονική διάρκεια.

Να πω για το σεβασμό μου στην κίνηση του «ξεblogαρίσματος» της πρακτικής αλληλεγγύης για τις φυλακισμένες μαμάδες;

Ανατρίχιασα και δεν έκρυψα την αγανάκτησή μου.

- Δεν υπάρχει, είπα, μεγαλύτερη ντροπή για τη σημερινή κοινωνία από το να μη δίνει τη δυνατότητα στα μικρά παιδιά να μεγαλώνουν μαζί με τη μητέρα τους σε ένα φυσικό και υγιές περιβάλλον, αλλά να υποχρεώνει ένα μωράκι να μεγαλώνει με τη μαμά του στο περιβάλλον μιας φυλακής.

Τι λέτε για τον ΜΚΟ Praksis με τα πολυϊατρεία για τους μετανάστες;

Έχω να σας δώσω δυο ιστοσελίδες των χαριστικών με τους εθελοντές έτοιμους να βοηθήσουν.

Το Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης με τους εθελοντές τους.

Ο «Σκόρος», δηλαδή το χαριστικό παζάρι ενάντια στον καταναλωτισμό. Αλλά και ο «Σπόρος», ως συνεταιρισμός για το αλληλέγγυο εμπόριο, πρόσθεσαν άλλοι.

Μην ξεχνάμε τις διάφορες ιδιωτικές πρωτοβουλίες, όπως ο Αρκτούρος, όπως τα χωριά SOS, όπως το «Χαμόγελο του Παιδιού», όπως η «ΑΡΣΙΣ», η όπως η κίνηση «για τα παιδιά του δρόμου».

Γνωρίζετε τις φροντίδες ορισμένων (Μακεδονία, Θεσσαλία) για τη διάσωση ντόπιων και υγιών σπόρων και όσοι άλλοι συμβάλλουν στη συγκέντρωση και τη φύλαξη των σπόρων. Παρόλο που διάφορες κυβερνήσεις έχουν κηρύξει παράνομες τέτοιες ενέργειες υποκρινόμενες ότ έτσι φροντίζουν την υγεία των πολιτών.

Στα τόσα παραδείγματα ηθικής υγείας, μπορούμε να μην τονίσουμε ιδιαίτερα την πρόοδο που έχουμε στο χώρο της Υγείας με την εξέλιξη των εναλλακτικού τύπου συμπληρωματικών θεραπευτικών μεθόδων; Όλο και πιο πολλοί γιατροί τις χρησιμοποιούν παράλληλα με τις γνώσεις της κλασσικής επιστήμης τους. Όλο και πιο πολλοί άνθρωποι τις εμπιστεύονται.

Να αισιοδοξήσουμε για το γεγονός, ότι όλο και πιο πολλοί προσέχουν να λιγοστέψουν το οικολογικό τους αποτύπωμα, ότι ξυπνάει μέσα τους η συνειδητότητα της ανακύκλωσης, ότι φροντίζουν να χρησιμοποιούν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, ότι χτίζουν σπίτια με α-τοξικά και φυσικά υλικά. Επισκέφτηκα στην Αίγινα εντυπωσιακά σπίτια από αχυρόμπαλες.

Να φιλοδοξήσουμε, ότι όλο και πιο πολλοί θα σκέπτονται και θα θυμούνται πριν ψηφίσουν; Να σταματήσει να δίνεται η ψήφος εκεί που δολοφονείται το πνεύμα, που στραγγαλίζεται η μόρφωση, που περιορίζεται η ελευθερία και δεν γίνεται σεβαστό το άτομο.

Και ας μη ξεχνούμε πως διαρκώς αυξάνεται ο αριθμός των εθελοντών που προστρέχουν και συμπαραστέκονται σε κάθε ενδιαφέρουσα κίνηση. – Πες κάποιο παράδειγμα, της είπα. - Σεμινάρια κατασκευής κτισμάτων με αχυρόμπαλες, ή με τεχνική Κόμπ, ή σεμινάρια για εύκολες και φθηνές κατασκευές συσκευών που δουλεύουν με ηλιακή ενέργεια, ή ανεμογεννήτριες φθηνές κλπ.

Πέρασε λίγη ώρα. Κοιταχτήκαμε και καταλάβαμε τις καρδιές μας ειρηνεμένες.

Δεν ήμασταν μόνοι!

Κάτι έμενε ακόμα.

Να ευχαριστήσουμε, είπα, τους ανθρώπους που μας έδωσαν τα παραδείγματα της αρνητικότητας και του εγωισμού.

Γιατί; ρώτησαν αυθόρμητα δυο - τρεις.

Τους χρωστούμε χάρη για το ξύπνημα συνειδήσεων.

Τους χρωστούμε χάρη για την έξοδο από τη μάζα της σιωπής και της αβουλίας.

Τους χρωστούμε χάρη για την επάνοδο της προσωπικής ευθύνης στον πολίτη και τη δραστηριοποίησή του.

Τους χρωστούμε χάρη για την τόλμη της ανυπακοής.

Τους χρωστάμε χάρη γιατί έθεσαν σε κίνηση το Νόμο της Αρμονίας, που θα ισορροπήσει τα αποτελέσματα της ανθρώπινης βλακείας.

Εμείς στη φιλοσοφία της αφθονίας της ύλης θα απλώνουμε την αφθονία των ιδεών και των αισθημάτων μας.

Στην αφθονία των μέτρων καταστολής που έχουν επιστρατευτεί από τις εξουσίες, θα απαντήσουμε με την αφθονία της δύναμης της ενεργής παρουσίας και κινητικότητάς μας.

Στην παραπλάνηση του πολίτη από τα μέσα ενημέρωσης της μάζας, θα απαντούμε με το να γράφουμε, να μιλάμε, να συναντιόμαστε, να διαδηλώνουμε, να κινούμαστε, να ζούμε!

Γιατί εμείς θα ζήσουμε.

Τους άφησα να ανταλλάσσουν διευθύνσεις - άκουγα για e-mail και τηλέφωνα - και να σχεδιάζουν με αποφασιστικότητα συμμετοχές. Τα μάτια έλαμπαν.

Κι εγώ έπαιρνα το δρόμο της επιστροφής.

Διόδια για να ταξιδέψεις σε δρόμους ακατάλληλους και επικίνδυνους, διόδια και για να φτάσεις στον παράδεισο. Διαπλοκή συμφερόντων μεταξύ εταιριών, μεταξύ εξουσιών, μεταξύ ουρανού και γης.

όταν χάθηκε η ηθική αποτίμηση πράξεων και πραγμάτων (από τους λίγους;)

Η συζήτηση στην παρέα για την ηθική των ανθρώπων.

- Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ηθική. Η φίλη μας, που μίλησε, φρικάρει στη σκέψη επιβολής κανόνων ηθικής στο άτομο. Είτε αυτός που επιβάλλει τους κανόνες είναι ένας άλλος άνθρωπος, είτε ομάδα ανθρώπων, όπως η λεγόμενη κοινή γνώμη, είτε κάποια εξουσία.

- Ναι, κανένας δεν έχει το δικαίωμα να επιβάλλει κανόνες ηθικής, ή γενικότερα κανόνες συμπεριφοράς στον άλλον, γιατί δεν έχει δικαίωμα να αγνοήσει την ελεύθερη βούληση του ατόμου. Αλλά, συνέχισα, είμαστε σίγουροι ότι λειτουργούν ηθικοί κανόνες σε όλους τους ανθρώπους;

- Ναι, πετάχτηκε ο βιαστικός, το είπαμε, ο κάθε άνθρωπος έχει την ηθική του.

- Αν πρέπει να ακριβολογήσουμε, οφείλω να μην συμφωνήσω, δήλωσα. Μέσα μου έχω απόλυτα ξεκαθαρισμένο, ότι η Ηθική αποτελεί έκφραση της ποιότητας του πνεύματος μέσω της τρέχουσας προσωπικότητας. Ο άνθρωπος, επομένως, που δεν «ακούει» τη φωνή του πνευματικού του ΕΓΩ, ή που δεν θέλει να την ακούσει, δεν χαρακτηρίζεται από ηθική υπόσταση. Είναι άνθρωπος α-πνευματικός, δηλαδή α-ήθικος. Είναι ο άνθρωπος, ο οποίος σε κάθε του επιλογή δεν υπολογίζει την ηθική αξία της ενδεχόμενης πράξης. Αποτιμά συνήθως την οικονομική αξία της πράξης, ή την κοινωνική αξία, μιας κοινωνίας της αφθονίας, δηλαδή το συμφέρον του. Κι αυτό το αποφασίζει με τη λογική του Νου του, που συνήθως είναι η λογική της μάζας.

Σε ένα σημαντικό ποσοστό των ανθρώπων της σημερινής κοινωνίας έχει καταργηθεί η ηθική αποτίμηση των πράξεων και των πραγμάτων.

Κάποιοι από την παρέα διαμαρτύρονται. Επιμένουν ότι και ο Νους έχει τη δική του ηθική.

- Όχι. Ο Νους έχει τη λογική του συμφέροντος. Επιλέγει σύμφωνα με αυτό που επιθυμεί, αυτό που τον ευχαριστεί, αυτό που του προσφέρει απόλαυση.

Οι επιθυμίες, όμως, δεν αποτελούν έκφραση εσωτερικής, πνευματικής ανάγκης. Άλλοτε οφείλονται σε υποκίνηση από εξωτερικές εντυπώσεις και αποτελούν μίμηση, άλλοτε πρόκειται για ενστικτώδεις παρορμήσεις.

Ο Πνευματικός πυρήνας, δηλαδή ο αληθινός Εαυτός, σε πολλούς είναι φιμωμένος. Δεν ακούγεται, ή δεν εισακούγεται.

Το πολύ – πολύ το Πνεύμα να καταφέρει να προβάλλει με υποσυνείδητο μηχανισμό την εικόνα μιας πράξης, όχι όπως έγινε, αλλά όπως θα έπρεπε να είχε γίνει. Αλλά και αυτό θα συμβεί μετά την εκτέλεση της σχετικής πράξης.

Και αν το άτομο προσέξει αυτή την προβολή του Εαυτού και αντιπαραβάλλει την εικόνα της πράξης του, όπως ενήργησε, με την προβαλλόμενη εικόνα, τότε θα γνωρίζει τι οφείλει να επιλέξει στο μέλλον σε παρόμοια περίπτωση. Με αυτό τον τρόπο εξελίσσεται.

Όταν, πια φάνηκε να αποδέχεται η παρέα, πως η ηθική αξία μιας πράξης ή ενός πράγματος είναι αρμοδιότητα του Πνεύματος και όχι του Νου, η συζήτηση συνεχίστηκε σε υπολογισμό του πόσοι στη σημερινή κοινωνία έχουν και χρησιμοποιούν ηθικό κριτήριο και πόσοι δεν έχουν.

Αρχίσαμε να αναφερόμαστε σε παραδείγματα α-ήθικης κοινωνίας.

Έτοιμοι ήμασταν όλοι! Συνήθως αυτό είναι πιο εύκολο∙ να βλέπεις το κακό στον άλλον και να τον κρίνεις.

Σαν από συμφωνία όλοι στράφηκαν στους πολιτικούς της εποχής μας.

Από ποιο ηθικό υπόβαθρο προκύπτει το ήθος των πολιτικών; Και από ποιο πίνακα ηθικών αξιών προέκυψαν οι αποτιμήσεις, οι επιλογές και οι πράξεις τους;

Αν συμπεράνουμε από όσα έργα των πολιτικών γνωρίζουμε και από το κατάντημα της Ελλάδας, αλλά και γενικότερα της σημερινής κοινωνίας, καμιά ηθική αρχή δεν τους χαρακτηρίζει και καμιά ηθική αποτίμηση των πράξεών τους δεν τους προβλημάτισε.

Και εφόσον η μόρφωση των πολιτών βρίσκεται στα χέρια τους και εφόσον οι ίδιοι πιστεύουν ότι αποφασίζουν και πράττουν ορθά, κανένας δεν περιμένει να προσφερθεί ποτέ στους πολίτες η δυνατότητα διαμόρφωσης ηθικής προσωπικότητας. Εξάλλου και τα μέσα ενημέρωσης της μάζας προβάλλουν ως πολιτικά πρότυπα τους ίδιους, ή τους ομοίους τους.

Έτσι δημιουργείται μια κοινωνία χωρίς ηθική μέτρο, κοινωνία α-ήθης, αμοραλιστική.

Κάποιοι δυσανασχετούν για τη δριμύτητα αυτών των χαρακτηρισμών, σε ότι αφορά στους πολιτικούς, αλλά οι άλλοι συνεχίζουν.

Η έλλειψη ηθικής στην κοινοβουλευτική ζωή του τόπου έκανε την εμφάνισή της από την ανάθεση, μετά το θάνατο του Παπάγου, εντολής σχηματισμού κυβέρνησης στον Καραμανλή ακυρώνοντας τις εσωκομματικές δημοκρατικές διαδικασίες. Με αυτό το αντίτιμο προδόθηκε η Κύπρος.

Συνεχίστηκε με τη δραπέτευση του ίδιου του Καραμανλή στο εξωτερικό.

Είπε κάποιος έμπειρος πολιτικός: «Είναι προφανές, ότι αν είχε παραμείνει θα είχαν πιθανότατα αποφευχθεί, όσα εν συνεχεία συνέβησαν με την Αποστασία και τις βαρύτατες για το έθνος συνέπειες».

Και έχουμε την ηχηρή έκρηξη πολιτικής ανηθικότητας στην Ιουλιανή αποστασία του Μητσοτάκη.

Έτσι χαρακτήρισε τα Ιουλιανά, τότε, ο Μάριος Πλωρίτης: Καταρράκωση του πολιτικού και του δημόσιου ήθους…σχολείο πολιτικής ανηθικότητας… που δίδαξε στο λαό πως η εξαχρείωση και η άνευ ορίου σκοπιμότητα είναι το πιο σίγουρο μέσον επιτυχίας και αναρρίχησης…δηλητήριο απροσχημάτιστου πολιτικού αριβισμού… Και πρόσθετε ότι ο δεύτερος στόχος εκείνων που προκάλεσαν την Ιουλιανή κρίση ήταν η «ηθική διάβρωση του λαού». Δεν ήταν προδοσία απέναντι σε ένα κόμμα, σε μια παράταξη, σε μια ιδεολογία, αλλά απέναντι στην ηθική, δηλαδή απέναντι στην ίδια την υπόσταση ενός ολόκληρου έθνους.

Και πρόσθεσα - τούτα για όσους δεν θυμούνται. Γιατί το πρόβλημα με τους λαούς που δυναστεύονται είναι, ότι ξεχνούν εύκολα.

Συνεχίσαμε: Υπάρχει ηθική αποτίμηση στην απόφαση ίδρυσης ενός Καζίνο; ή στις άδειες των πρακτορείων προ-πο και λαχείων;

Υπάρχει ηθική αποτίμηση στην ανασφάλιστη εργασιακή πρόσληψη κάτω από το φάσμα της ανεργίας και της πείνας;

Στην πρόσληψη «έκτακτου» προσωπικού, ή στους ρουσφετολογικούς διορισμούς;

Στην κακοποίηση ή την εκμετάλλευση του αλλοδαπού;

Στον πλουτισμό των κυβερνώντων;

Στη λειτουργία του χρηματιστηρίου;

Στην οικογενοιο-κρατία;

Στις κυβερνήσεις που εκλέγονται με ρουσφέτια και κυβερνούν με δάνεια;

Στους πλειστηριασμούς των σπιτιών φτωχών ανθρώπων;

Υπάρχει ηθική αποτίμηση στη Δικονομία των αναβολών, που ευνοεί τον εγκληματία;

Η μήπως στη φορολογία των συνταξιούχων, που έχουν ήδη φορολογηθεί;

Υπάρχει ηθική αποτίμηση στην ακρωτηριασμένη παιδεία;

Μετά από αυτά κάποιος θυμήθηκε και τις ανήθικες μεθοδεύσεις για την εκλογής των πρώτων καθηγητών στις νέες ιατρικές.

Ποια ηθική αποτίμηση υπάρχει στην απόφαση για οικονομική ενίσχυση των κομμάτων από τους φόρους του πολίτη, ότι και αν λένε για δικαιολογία οι βουλευτές;

Υπάρχει ηθική αποτίμηση στους βουλευτές που υπακούουν στην κομματική γραμμή;

Στις εκλογές βίας και νοθείας;

Στο σκάνδαλο της Ζήμενς.

Στην αναισχυντία των βουλευτών, που δεν παραιτείται κανένας, παρά την ανάμιξη των ονομάτων τους σε σκάνδαλα ή και εγκλήματα;

Στην προστασία των γνωστών άγνωστων που επιχειρούν να διασύρουν σχεδόν κάθε έκφραση μαζικής διαμαρτυρίας;

Στον Πρόεδρο της δημοκρατίας που δεν έδειξε καμιά προσωπική ευθιξία, όταν το όνομά του αναμίχθηκε σε σκάνδαλο, επειδή, είπε, έπρεπε να προστατευθεί ο θεσμός;

Ή στην καταπάτηση με τεχνάσματα της δασικής έκτασης της χώρας και στην καταστρατήγηση από τους επιτήδειους των κανονισμών πολεοδομίας;

Μήπως η ανύπαρκτη προστασία από την πολιτεία των υγροβιότοπων προέρχεται από κάποια αποτίμηση ηθικής αξίας;

Υπάρχει ηθική αποτίμηση στα καθιέρωση μεσιτικού οφέλους, ή στο γνωστό «μέσον»;

Στις «νόμιμες άδειες» των κυνηγών;

Στο δίκαιο της πλειοψηφίας, όταν οι πολίτες είναι ανημέρωτοι;

Στην περιουσία της Εκκλησίας;

Στην εξωτερικότητα του θρησκευτικού ιερατείου και την επίδειξη πλούτου και δύναμης;

Ή στο ότι μετέτρεψαν μια Διδασκαλία της Ελευθερίας σε επιβαλλόμενο δόγμα;

Στο συνδικαλισμό, όπως ασκείται;

Στο φακελάκι ενός γιατρού;

Στη διαστροφή του «έτσι κάνουν όλοι»; ή στον εθισμό στη διαφθορά και την ανοχή της;

Ή στη δολοφονία του Λαμπράκη;

Ή μήπως, είναι λιγότερο από έγκλημα η μετατροπή δύο λυκειακών ετών σε φροντιστήριο προετοιμασίας για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο; Κλοπή δυο χρόνων από τη ζωή των νέων.

Η γενίκευση του φαινομένου της αναγκαστικής μετανάστευσης – προσφυγιάς και η χωρική συνύπαρξη της ακραίας υλικής ευμάρειας με την ακραία φτώχεια είναι σαφώς κατάντημα μιας κοινωνίας χωρίς κριτήριο ηθικής αξίας.

Το ίδιο και η αδράνεια ενός κράτους απέναντι στο εμπόριο ναρκωτικών, γυναικών και παιδιών, που γίνονται κάτω από τη μύτη τους.

Υπάρχει αποτίμηση ηθικής αξίας στο σημερινό υπερκαταναλωτισμό; Στην κοινωνία της αφθονίας και των επωνύμων; Στη διαπλοκή εξουσίας και οικονομικής δύναμης; Στην υποταγή της πολιτικής εξουσίας στα μέσα ενημέρωσης;

Η, μήπως, η εμφανής υποβάθμιση της ποιότητας της Παιδείας στην Ελλάδα με την ανάλογη, αλλά αντίστροφη αύξηση του φαινομένου της διαφθοράς, μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί αποτέλεσμα αποτίμησης ηθικής αξίας;

Το αντιφατικό φαινόμενο της πληθυσμιακής αύξησης με τη γενίκευση του αισθήματος της απομόνωσης και της μοναξιάς, δεν είναι ένα άλλο σημάδι αμοραλιστικής κοινωνίας.

Ή η άλλη αντίφαση – κυρίως στις μεγάλες δυνάμεις - που από τη μια πλευρά έχουμε πρόοδο στην κατάκτηση του διαστήματος και στις τεχνολογικές επιστήμες και από την άλλη άφθονα παραδείγματα υποχώρησης του σεβασμού του προσώπου και έκπτωσης των όρων της φυσικής ζωής του ανθρώπου.

Η επικίνδυνη διασταύρωση της αυξητικής καμπύλης του κατά κεφαλή εισοδήματος και της πτωτικής καμπύλης της κατά κεφαλήν πνευματικής καλλιέργειας ποια αποτίμηση ηθικής αξίας περιέχει; Στο τέλος υποχωρεί και το κατά κεφαλήν εισόδημα των πολλών.

Στα εμφανή, πλέον, αποτελέσματα από την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και στη μυωπική, μάλλον ξεδιάντροπη, αδιαφορία των ισχυρών για την προστασία του πλανήτη μας υπάρχει αποτίμηση ηθικής αξίας;

- Έπεσε βαρύς ο λόγος, είπε κάποιος.

- Έχεις δίκιο του είπα. Και ασφαλώς στο μεγαλύτερο ποσοστό η κοινωνία δεν είναι τέτοια, όπως την παρουσιάσαμε σήμερα. Γιατί κάθε κοινωνία και παλιά και στο μέλλον θα έχει και τα ανάποδα και τα καλά της. Πάντα θα υπάρχουν άτομα που θα έχουν ως οδηγό το εγωιστικό συμφέρον του μυαλού τους, αλλά και άνθρωποι που θα κατευθύνονται από τη φωνή της καρδιάς, το λόγο του πνεύματος.

Σε κάθε σχολείο υπάρχουν και οι πρώτες και οι τελευταίες τάξεις. Σε κάθε τάξη οι αμελείς και οι άριστοι.

Ο άνθρωπος εκπαιδεύεται στη Γη επειδή δεν γνωρίζει. Ώσπου να μάθει θα κάνει λάθη. Οι υπόλοιποι μαθητές, θα σχολιάζουν και θα κατακρίνουν τους «κακούς» συμμαθητές τους, όπως κάναμε και εμείς σήμερα. Κι αυτό θα γίνεται εξαιτίας της ανθρώπινης ατέλειας, που βρίσκεται σε όλους μέσα μας.

Αυτή η ατέλεια θα κάνει τους κάποιους να αποτυχαίνουν στις εξετάσεις της ζωής, η ίδια, όμως, ατέλεια μετατρέπει και τους συμμαθητές τους σε αυστηρούς κριτές.

Ούτε οι μεν, ούτε οι δε έχουν δίκιο. Όμως έτσι σιγά – σιγά πορευόμαστε στη ζωή και εξελισσόμαστε μαθαίνοντας από τα λάθη μας.

Αν είναι έτσι, ζωήρεψε η φίλη μας, ελάτε να βρούμε ανάλογα παραδείγματα από την πλευρά του Καλού, ίσα – ίσα για να αναθαρρέψουμε, για να αισιοδοξήσουμε.

Αύριο, της είπα. Ας αφιερώσουμε την αυριανή μας συνάντηση, για να δούμε το άλλο πρόσωπο της κοινωνίας. Και ίσως ανακαλύψουμε και κάτι πιο πέρα. Με κοίταξαν όλοι.

Ίσως ανακαλύψουμε ότι δεν υπάρχει κακός και καλός. Μόνο συμμαθητές στο ίδιο σχολείο. Και ίσως, τότε αποφασίσουμε να γίνουμε συνεργάτες και συναγωνιστές στην κοινή ζωή συμπληρώνοντας ο ένας την έλλειψη του άλλου. Για να τελειώσουμε τις σπουδές όλοι μαζί.